Dwarsgracht-Jonen is een klein dorp in de Wieden en onderdeel van de gemeente Steenwijkerland. De circa 100 huizen en woonboten staan grotendeels op veengrond en liggen aan beide kanten van de gracht (Dwarsgracht), aan de Walengracht (Jonen) en de Cornelisgracht (woonboten). De laatste vaarboer van Dwarsgracht, Dries Eker is gestopt in 2014. Van oudsher is er veel saamhorigheid binnen het dorp. We zijn samen bereid om de schouders ergens onder te zetten en ergens voor te gaan. Regelmatig laten we als dorp zien en ervaren waartoe verbinding binnen een kleine gemeenschap kan leiden. Denk daarbij allereerst aan het rijke Verenigingsleven en daarbij aan het jaarlijkse Dorpsfeest met de Gondelvaart en als er een strenge winter is de mooie schaatstochten.
De statuten van de Vereniging Dorpsbelangen dateren van 1983. De vereniging heeft ten doel het behartigen van de leefbaarheid in Dwarsgracht en Jonen in het algemeen, als ook het behartigen van de belangen van de bewoners voor zover deze een duidelijk collectief karakter hebben of betrekking hebben op deelgroepen. Deze belangen kunnen zowel van materiële als ideële aard zijn. Zij tracht dit doel te bereiken door: a. Het houden van vergaderingen, het geven van voorlichting en het verlenen van hulp aan hen die daarvan gebruik wensen te maken. b. Het behartigen van de belangen van de leden. c. Het bezigen van andere wettige middelen die voor dit doel bevorderlijk kunnen zijn. Aldus artikel 2 van de statuten.
Begin 1932 is er reeds een vereniging voor Dorpsbelangen te Dwarsgracht opgericht. Punt één op het programma van Dorpsbelangen was toen een betere wegverbinding met de rest van de gemeente Giethoorn. Het blijkt dat er in 1948 een Vereniging voor Christelijke Belangen is opgericht te Dwarsgracht, hetgeen mogelijk te maken heeft gehad met de omzetting in 1951 van de lagere school van openbaar naar christelijke signatuur. Overigens was deze club ook eigenaar van het toenmalige dorpshuis (Dwarsgracht 11), dus is het in zekere zin de voorganger geweest van de huidige stichting Dorpshuis Dwarsgracht.